Popüler Yazılar

Son Yazılar

Semrush Partner

Arama Motoru Optimizasyonu
1,350 okunma

SEO Uyumlu Web Tasarımının Olmazsa Olmazları

Ülkemizde Web sitesi tasarımı söz konusu olduğunda en az dikkate alınan detaylardan birisi, söz konusu tasarımın SEO kriterlerine uygun olup olmadığıdır. Bu durum siteyi tasarlayan ve tasarlatanların ortaklaşa ihmalinden kaynaklanmaktadır.

seo uyumlu web tasarımı

Nasıl ki Pisa Kulesi’ni doğrultmak bu saatten sonra mümkün olamayacaksa, SEO kriterleri dikkate alınmaksızın tasarlanmış bir siteden iyi bir SEO performansı elde etmek de mümkün olamayacaktır. Bu yazımızda iyi bir SEO performansı elde etmek için sitesini yenilemek isteyenlere ya da yeni site tasarımı planlayanlara bir yol haritası sunuyoruz.

Günümüzde bir Web sitesi tasarlamak ve oluşturmak pek de zor bir iş değildir, asıl zor olan ise o siteyi fayda sağlar halde tutmaktır. Bir sitenin fayda sağlaması demek, çeşitli kanallardan trafik sağlaması, Sosyal Medya’da paylaşılması veya satışa destek  olmasıdır.

Sektörde ve çalıştığımız bazı müşterilerimizde karşılaştığımız örnekler üzerinden gidersek, yapılan hatalardan en önemlisi tasarım aşaması sona erdikten sonra SEO’ya veya diğer marketing unsurlarını planlamaya dahil etmektir. Aşağıda sıklıkla karşılaştığımız bir diyalogu paylaşmak istedik:

-Site yöneticisi: Merhaba, biz bir Web sitesi yaptık… Gördüğümüz kadarıyla gelmesi gereken trafiği elde edemiyoruz… -veya- istediğimiz anahtar kelimelerde sıralamaya giremiyoruz… -veya- herhangi bir sorguda sayfamız çıkmıyor… -veya- SEO’yu iyileştirmek istiyoruz, neler yapabiliriz?

-SEO Uzmanı: Tamam, Web site adresinizi gönderin, hemen hangi konularda iyileştirme yapabileceğinizi size söyleyeyim…

Aynı durum mevcut Web sitesini yenileyen ve bunu çalıştığı SEO ajansına iletmeyen firmalar için de geçerli olabiliyor. Eğer bir SEO ajansıyla çalışıyorsanız ve Web sitenizin tasarımını veya işleyişini değiştirmeyi düşünüyorsanız, ajansınızı önceden haberdar etmenizde büyük fayda olduğunu düşünüyoruz.

Bu uzun girişten sonra, yeni bir Web sitesi oluşturmanın veya mevcut Web sitesini yenilemenin SEO açısından püf noktalarını incelemek istiyoruz.

Web Siteniz ve SEO: Nelere Dikkat Etmeniz Gerekiyor?

Web sitenizin iyi optimize edildiğinden emin olmanız için dikkat etmeniz gereken bazı temel unsurlardan bahsedelim:

Web Sitenizin İşinize Etkisi

Günümüzde Web sitelerini üç ana başlıkta toplayabiliriz;

  • E-Ticaret odaklı olan
  • Ticaret odaklı olan ancak doğrudan satış yapmayan
  • Reklam odaklı olan, satış hedefi olmayan

İlk iki başlığa dahil olan bir Web siteniz varsa, ayın sonunda Web sitenizin satışlarınıza nasıl bir katkı sağladığını görmek isteyebilirsiniz. Üçüncü başlıkta da sitenizin sağladığı reklam gelirinin, site için ayırdığınız bütçeyi karşılamasını ve hatta kar ettirmesini görmek isteyebilirsiniz. SEO her başlık için ayrı bir yöntemler grubuna sahiptir ve ortak amaç, siteye gelen trafiğin artması, buna bağlı olarak da gelirin artmasıdır.

Sunucu, Yükleme Hızı, CDN

Web sitenizin barındığı sunucu ve sunucuyu destekleyen tüm faktörler doğrudan sitenize gelen trafiği etkilemektedir. Sitenizin yükleme hızı ve sitenin sürekli olarak hizmet verebiliyor olması, sunucunuzun performansıyla ilişkilidir. Hızlı ve sürekli ayakta durabilen bir sunucuya sahip olmak biraz maliyetli olabilir, veya yabancı ülkeleri hedefleyen bir Web sitesi için yeterli olmayabilir. Ancak her şekilde kullanabileceğiniz alternatifler var. CDN (content delivery network) kullanmak yabancı ülkelere daha hızlı hizmet verebilmenizi sağlayabilir. Sunucunuzun çok yüksek performansa sahip olması tek başına yeterli değildir, sitenizin kodlaması da bir o kadar iyi optimize edilmiş olmalıdır. Bazı Web siteleri yanlış kullanılan JavaScript ve CSS kodları yüzünden normalden daha yavaş açılabilmektedir.

İçerik Yönetim Sistemi, CMS (Content Management System)

Web sitenizin en can alıcı noktası, kullandığınız CMS’tir. Ürettiğiniz içeriği Web sitesinde dağıtmanızı sağlayan ve diğer teknik ayarlamaları yapabileceğiniz bir CMS çok önemli bir faktördür.
Çok önemli: Sitenizi uygun bir CMS ile yönetmiyorsanız, SEO projesiyle birlikte ihtiyacınız olan şeyleri büyümüş bir Web sitesine uygulamak ciddi bir zaman ve efor kaybı anlamına gelir.
Aynı zamanda çeşitli SEO öğelerinin entegre edildiği bir CMS sistemi, Web siteniz yayına girdiği andan itibaren hayat kurtarıcı olabilir. CMS’te özellikle aşağıdaki öğelerin bulunmasını tavsiye edebiliriz:

  • Meta Title – sayfa başlığı ve sayfa başlığının istenen karakter aralığında olmasını sağlamak
  • Meta Description- sayfa açıklaması ve sayfa açıklamasının istenen karakter aralığında olmasını sağlamak
  • Meta Robots – meta robot kurallarının her sayfaya ayrı ayrı uygulanabilir olmasını sağlamak
    • Index, Follow, Noindex – gibi etiketlerin sayfalara eklenebilmesini / kaldırılabilmesini sağlamak
  • Headings (başlık etiketleri)
    • H1 – H6 – etiketlerinin kullanabilmesini sağlamak
  • Relatives – URL  bağımsızlığının ayarlanabilmesini sağlamak
    • Canonical URL – etiketinin sayfa bazlı eklenebilmesini / kaldırılabilmesini sağlamak
    • Nofollow Attribute – özelliğinin sayfa bazlı eklenebilmesini / kaldırılabilmesini sağlamak
  • Anchor Items – bağlantı metni yazılabilecek her öğenin bu fonksiyona sahip olmasını sağlamak
    • Anchor Text for URL’s – İç ve dış link verildiğinde bağlantı metnini yazılabiliyor olmasını sağlamak
    • Alternative Text for Images – sitede yer alan görsellere alt text yazılabiliyor olmasını sağlamak
  • URL and Redirections – Her sayfanın URL bazında düzenlenebilir olmasını sağlamak
    • URL Rewrite Rule – yanlış yazılmış bir URL’nin düzeltilebilir olmasını sağlamak
    • Redirections – hatalı bir URL’nin doğru URL’ye yönlendirilebiliyor olmasını sağlamak

Yukarıdaki tüm elementleri CMS’e eklemek biraz zor ve vakit alan bir iş gibi görünse de, ilerde karşılaşılabilecek sorunları düzeltmek için harcayacağınız efordan ve vakitten çok daha azını harcayacağınızı garanti edebiliriz. WordPress, Drupal, Joomla gibi açık kaynak CMS’ler haricinde özel e-ticaret paketlerini içeren CMS’ler de işinizi görebilir. Eğer herhangi biri size uymuyorsa, kendinize özel bir CMS oluşturabilirsiniz.

Arama Motorları Açısından Tarama Ve Ulaşılabilirlik

Bir Web sitesinin arama motorları tarafından taranabilir ve erişilebilir olması, özellikle organik trafiği doğrudan etkileyen en önemli faktördür.

İndeksleme ve Engelleme Özellikleri

CMS’te yapacağınız çeşitli değişiklikler ve düzenlemeler, sitenizin arama motorları tarafından ulaşılabilir olmasını sağlamaktadır. Örnek vermek gerekirse, genelde tasarım aşamasında olan bir Web sitesinin tamamı ya da büyük bir bölümü arama motorlarına kapatılmış olabilir. Bunu Web yöneticisi kendi başına yapıyor olabilir, ancak bu denetimi CMS’te herkesin erişebileceği şekilde yapılandırmanızda büyük fayda vardır. Çalıştığınız SEO ajansı CMS’e erişebiliyorsa, hata potansiyeli olan alanları size bildirebilir ve uzun süre indekslenmeyip trafik almayan bir sayfanın neden düşük performans gösterdiğini sorgulamak zorunda kalmazsınız.

Bağlantı ve Navigasyon Yapısı

Sitenizin kullanıcı tarafında olduğu kadar arama motoru tarafında da gözüne hoş görünmesi gereken taraflarından biri de iç bağlantı ve navigasyon yapısıdır. Navigasyonda hangi öğelerin yer alacağı, iç linklemenin CMS’te rahatlıkla ayarlanabiliyor olması, arama motorlarının sitenizi daha iyi anlayabilmesini sağlar. Eğer sitenizin hiçbir yerinden link almamış bir sayfanız varsa, arama motorlarının ve potansiyel kullanıcılarınızın o sayfayı fark etmesi imkansız olabilir. Bu konu biraz da bilgi mimarisine giriyor olduğundan, ona da ayrı bir başlıkta göz atalım.

Bir Web Sitesinin Bilgi Mimarisi Nasıl Olmalı?

En başta söylemek isteriz ki bilgi mimarisi yapısal süreklilik arz etmelidir. Günümüzde buna verebileceğimiz en sağlıklı örnek, fiziksel adreslerimizdir:

Google Türkiye – Eski Büyükdere Caddesi, No: 294, 34394, Levent, İstanbul, Türkiye

Diyelim ki yukarıdaki adrese kargo gönderdiniz ve kargoyu taşıyan kişi bu adrese ilk defa gidecek. Adresin içerisinden sokak veya semt bilgisi gibi bir öğeyi çıkardığınızda ne olur? Kargonuzun adrese ulaşması ihtimali düşer.

Burada Ana sayfanın altında yer alan kategoriler, sayfalar, etiketler, hepsi birbiriyle bağlantılı olan öğelerdir ve herhangi bir noktada eksiklik varsa süreklilikten bahsetmek mümkün olmaz. Ana kategoriler, alt kategoriler, tekil sayfalar ve bu öğeler arasındaki bağlantının olabildiğince sağlıklı bir şekilde inşa edilmesi gerekmektedir:

  • Ana sayfa
    • Ana Kategori A
      • Alt Kategori A
        • Tekil Sayfa 1
        • Tekil Sayfa 2
        • Tekil Sayfa 3
      • Alt Kategori B
        • Tekil sayfa 4
        • Tekil Sayfa 5
        • Tekil Sayfa 6
    • Ana Kategori B
      • Alt Kategori C
        • Tekil Sayfa 7
        • Tekil Sayfa 8
        • Tekil Sayfa 9
      • Alt Kategori D
        • Tekil Sayfa 10
        • Tekil Sayfa 11
        • Tekil Sayfa 12

Yukarıdaki basit örnek içerisinde, herhangi bir kategoriyle veya tekil sayfayla bağlantısı olmayan bir “Ana Kategori E” veya “Tekil Sayfa 13” öğesinden bahsetmenin mümkün olmaması gerekir. Her sayfanın, her kategorinin birbiriyle bağlantılı olması, hepsinin de ana sayfayla bağlantılı olması beklenir. Arama motorları için bu durumun bir alternatifi yoktur ve bilgi mimarisini bu yönde inşa etmeniz ilerde yaşanacak sorunların önüne geçmenizi sağlayacaktır.

URL’ler – Sayfa Adresleri

Her URL’nin erişilebilirlik adına ayrı bir değeri vardır. Kimi URL’ye düşük, kimine de yüksek değer veriyor olabiliriz. Arama motorları da URL’leri değerlerine göre analiz edip puanlayabilmektedir. Örneğin Google’ın “Page Rank” adı verilen patentli algoritması, bir sitedeki URL’leri kalitesine göre yüksekten düşüğe puanlayabilmektedir.

Bizim de en sık karşılaştığımız problemlerden birini örneklemek isteriz:

Özellikle Ana sayfa ve alt sayfalarınızın URL yapısını oluşturma yönteminiz, sitenizi ne kadar dikkatli hazırladığınıza dair ipuçları vermektedir. Diyelim ki adresiniz şöyle olsun:

https://www.siteadresi.com

Sonra fark ettiniz ki, SSL sertifikası alıp sitenizi https’e geçirmenizin vakti gelmiş. Sadece SSL sertifikasını uygulayıp başka bir şey yapmazsanız, adresiniz şöyle oluyor:

https://www.siteadresi.com

Burada fark edilmeyen başka bir şey daha var; site adresinizde “www” ibaresinin olmadan da erişilebilir olduğu. Bu durumda karşınıza şunlar çıkıyor:

https://www.siteadresi.com

https://www.siteadresi.com

https://siteadresi.com

https://siteadresi.com

Yani elinizde 4 farklı adresten erişilebilir bir Web sitesi var. Bu durumda sitenizin üç farklı kopyası arama motorlarına açık durumda görünüyor olduğundan, düşük kaliteli bir Web sitesi gibi görünmeniz söz konusu. Ayrıca her adresi ayrı ayrı izlemediğinizi var sayarsak, elde ettiğiniz gerçek trafiğin ne olduğunu bilmeniz de mümkün değil.

Bu durumda yapmanız gereken, tek bir URL seçip, diğerlerini bu URL’ye 301 kalıcı yönlendirme ile yönlendirmeniz, analiz araçlarınızı da seçtiğiniz asıl URL’ye kurmanızdır. Diğer türlü sitenizin ana sayfası, kategorileri, tekil sayfaları, görseller, PDF dosyaları ve aklınıza gelen ne varsa, hepsi 4 farklı adresten erişilebilir durumda olduğundan “yinelenen içerik” sorunuyla karşı karşıya kalırsınız.

Tasarım Seçimleri ve Yol Açtığı Sorunlar

Bazı yazılımcılar ve tasarımcılar, yaptıkları seçimin “tasarım tercihi” olduğunun üzerinde durmaktadırlar. Kimi zaman doğru olan bu sav, kimi zaman yanlış olabilir. Konuya nereden baktığınıza göre değişen bu gerçekliği, nihayetinde kullanıcı açısından değerlendirmekte büyük fayda var.

seo-tasarim-hatalari

Örneğin, yukarıdaki tabelaya göre müşteri otoparkına gitmek için nereye dönmeniz gerektiğini ilk bakışta söyleyebiliyor musunuz? Bazen tasarım veya kodlama katı kurallara sahip olmamalı, Web sitenizin asıl amacına yönelik olarak esnetilebilmelidir. Bu açıdan sık karşılaştığımız teknik ve tasarım problemleri şunlardır diyebiliriz:

  • Kullanıcıyı bilgilendiren, özgün bir 404 sayfasının olmaması
    • Sadece “404” yazan veya hiçbir şey yazmayan bir 404 sayfası kullanıcıya herhangi bir fayda sağlamayacaktır.
  • Ana sayfa görünümünden bağımsız bir 404 sayfasının varlığı
    • Kullanıcının, 404 sayfasından döndürüp sitenizde gezinmeye devam etmesini engelleyecektir.
  • Hatalı içerik – reklam yerleşimleri, içeriğin önüne geçen reklam veya diğer uygulamalar
    • İçeriğin üzerinde yer alan reklamlar veya aşırı kalabalık yan bar, navigasyon gibi uygulamalar kullanıcıları rahatsız edebilir.
  • Hedef sayfalarda kullanıcıların konsantrasyonunu bozan gereksiz içerik ve uygulamalar
    • Kullanıcının “sepete ekle” veya “ödeme yap” gibi işlemleri yapmasını beklediğiniz sayfalara farklı içerikler yerleştirmeniz, kullanıcının yapmak üzere olduğu işlemden vaz geçmesine sebep olabilir.
  • Gereğinden fazla detay isteyen kullanıcı formları
    • Kullanıcının normal şartlarda 4 ya da 5 detay vermesi gereken kullanıcı formunu fazla uzun tutarsanız, kullanıcı formu doldurmaktan büyük ihtimalle vazgeçecektir.

Yukarıda küçük diyebileceğimiz tasarım hatalarına hızlıca değinmek istedik, bir de büyük diyebileceğimiz tasarım hatalarından bahsedelim:

Mobil Uyumluluk Problemleri

Kodlama ve tasarım açısından Web sitesinin kendisi kadar ayrı bir efor ve zaman gerektiren çalışmalardan biri de mobil uyumluluk konusudur. Günümüzde herkesin bildiği bir gerçek var; artık insanlar mobil cihazlarıyla daha fazla internet kullanıyorlar. Akıllı telefonlar, bilgisayarlardan daha fazla trafik sağlıyor. Ancak mobil uyumlu olmayan bir sitenin bu trafikten faydalanması doğal olarak mümkün değildir.

Site Yükleme Hızı

Daha önce de bahsettiğimiz üzere, site yükleme hızı kodlama ve tasarım açısından yapılan tercihlere bağlı olarak iyi veya kötü performans gösterebilir. Kodlama şekli, tasarımda kullanılan elementler ve site içerisinde bulunan her şey doğrudan site yükleme hızını etkilemektedir. Yazılımcının bol bol kullandığı JavaScript dosyaları, Ajax ve benzeri teknolojiler, yoğun kod barındıran Web sitelerinin yükleme hızı performansını olumsuz etkiler. Tasarımcının kullandığı görseller, bazen Flash uygulamaları ya da uygun yollarla hazırlanmamış HTML5 sayfaları da site yükleme hızını olumsuz etkileyebilir.

Kullanılabilirlik / Erişilebilirlik

Sitenin kullanılabilirliği ve erişilebilirliği, tüm öğelerin bir araya gelerek oluşturduğu yapının özelliklerini barındırır veya barındırmaz. Nedir bu öğeler diye soracak olursanız;

  • Sayfa yerleşimi
    • Sayfa bazlı tasarım, kullanıcıya her şeyi ne çok az ne de çok fazla sunmalıdır.
  • Görünüm hiyerarşisi
    • Önemli öğelerin daha fazla görünür olması sağlanabilir.
  • Ana sayfa ve navigasyon yapısı
    • Kullanıcıların gitmek istediği bir sayfaya gitmesini kolaylaştıran yapıya sahip olmalıdır.
  • Site içi arama
    • Kalabalık siteler için kullanışlıdır ve kullanıcının aradığını bulmasını sağlayacak filtrelere ve algoritmalara sahip olmalıdır.
  • Kullanıcı formları
    • Daha önce de bahsettiğimiz gibi, ne çok kısa ne de çok uzun olmalıdır. Temel bilgileri kullanıcıdan almanız yeterli olacaktır, sadece 30 saniye harcanabilecek bir form için kullanıcıyı 2 dakika boyunca uğraştırmak istemezsiniz.
  • Genel tasarım
    • Harika bir tasarım kullanıcı için en güzel şeydir! Tasarımınızı sade ve basit tutarken erişilebilirliği maksimum düzeye çıkarın.

Analiz / Raporlama

Kodlama, tasarım ve bilimum fonksiyonları olması gerektiği gibi çalışır hale getirdikten sonra, kullanıcıların sitenizdeki hareketlerini anlamak için analiz araçlarından ve yöntemlerinden yararlanabilirsiniz. Günümüzde kullanıcıların nereye tıkladığını hem gösteren hem de sayısal olarak analiz eden araçlar kullanabiliyoruz. Örneğin Yandex Metrica Webvisor , bir sayfadaki kullanıcı hareketlerinin videosunu çekebilir, Google Analytics de temel ve özel olayları sayısal olarak analiz etmenizi sağlayabilir. Google Tag Manager ile özel olaylar oluşturup kullanıcıların sitenize özgü hareketlerini de sayısal olarak analiz edebilirsiniz. Bunlar dışında kullanabileceğiniz birçok trafik analiz aracı olduğunu da belirtmek isteriz. Yapmanız gereken, seçtiğiniz analiz araçlarının sitenize sağlıklı bir şekilde entegre olduğunu ve kullanıcı hareketlerini istediğiniz gibi takip edip raporlayabildiğinden emin olmaktır.

Sonuç: SEO ve Web Sitesi Arasındaki Doğal İlişki

SEO Web sitenizin yayına ve dağıtıma hazır hale gelmesini sağlarken, başlangıçta yapacağınız işlerin devamında da sitenizin gelişmesine yardımcı olmaya devam eder. Yani iş siteyi yayına hazır hale getirmekle bitmez, SEO, siteniz yayına girdikten sonra da eksik noktaların tespit edilmesini sağlar. Optimizasyon büyük oranda arama motorlarına yönelik olsa da, kullanıcı deneyimi de baz alınarak sitenin kullanışlı hale getirilmesi ve düşük performanslı öğelerin iyileştirilmesi süreci devam eder.

Hedef sayfa analizi, anahtar kelime hedeflemesi, kullanıcı davranışları analizi, teknik altyapı geliştirmeleri ve benzeri birçok elementin optimal hale gelmesi için hem teknik hem de pazarlama yönünde çalışmalar yapmaya devam etmeniz gerekir. SEO bu noktada en uygun yardımı size sağlayacak ve hedefinize ulaşmanız için gereken ne varsa yapmaya devam edecektir.

Paylaş!